Het lymfatische systeem is het geheel van lymfeklieren en lymfevaten die betrokken zijn bij het immuunsysteem van het organisme met hun functie van uitwisseling en transport van de lymfe. De lymfe vertegenwoordigt een doeltreffend systeem waardoor het organisme vloeistoffen en afvalmateriaal van de periferieën verzamelt om die naar de zuiveringsorganen te vervoeren (lever, nieren, longen, lymfeklieren).
Bij het lymfatische systeem hoort ook de borstbuis die begint bij het onderste gedeelte van de wervelkolom. De borstbuis ophoopt lymfe van de onderste ledematen, het bekken, de onderbuik en het onderste gedeelte van de borst.
Lymfoedeem
Onder de afwijkingen van het lymfatische systeem, is het lymfoedeem een syndroom van extravasculaire ophoping van lymfe, oftewel een afwijking in het lymfevat en afwijkende vorming van lymfe, hierdoor ontstaat een water- en proteïnestagnatie. Dit uit zich vooral bij de bovenste en onderste ledematen, over het algemeen alleen bij één van beide, maar het kan zich ook in het genitale gebied voordoen. Het lymfoedeem moet van andere soorten oedemen worden onderscheiden, vooral die de onderste ledematen treffen en die afhankelijk kunnen zijn van verschillende andere oorzaken zoals veneuze-, hart-, en nierpathologieën). Het zogenaamde primaire lymfoedeem is aangeboren terwijl het secundaire lymfoedeem veroorzaakt wordt door chirurgische ingrepen, tumor, ontstekingen, bestraling of osteo-articulaire pathologieën in een vergaand stadium.
De symptomen van het lymfoedeem
- I STADIUM: Sporadische krampen, vooral 's nachts, tintelingen, soms jeuk die echter met andere ziektes kunnen worden verward.
- II STADIUM: zwaar gevoel, krampen, jeuk, steeds aanhoudender, vooral 's avonds
- III STADIUM: Zwaar gevoel, heftige tinteling, aanhoudende krampen, heftige jeuk, huidspanning.
Moeite met beweging.
Behandeling van het lymfoedeem
Preventie en vroegtijdige behandeling zijn zeer belangrijk: de preventie kan worden toegepast wanneer men het probleem kent door de eigen arts te bezoeken en diens adviezen omtrent de gedragspatronen te volgen. De therapie in vroegtijdige fase baseert zich op gepersonaliseerde programma's van fysiotherapie en manuele lymfedrainage, uitgevoerd door gespecialiseerde medewerkers.
Het lymfoedeem is een ziekte waar men niet van geneest. Het is weliswaar mogelijk deze te controleren: na "aanvalstherapieën" houdt men het lymfoedeem onder controle met een elastische compressieve armband of kous en door de juiste gedragsregels op te volgen die door de eigen arts worden gegeven.
VERKLARENDE WOORDENLIJST van het lymfatische circulatie
- LYMFEVATEN: Dit zijn zeer fijne vaten waardoor lymfe vloeit. De druk van de omliggende organen bevordert de stroming van de lymfe.
- CATABOLIETEN: afvalstoffen die door het lichaam worden geproduceerd, overblijfselen van de afbraak van proteïne en aminozuren.
- DYSPLASIE (aangeboren dysplasie van het lymfesysteem): atypische celontwikkeling van een orgaan of een weefsel, wat normalerwijs uit het verlies van de controlemechanismes bestaat, waarbij de onrijpe cellen de rijpe cellen vervangen.
- OEDEEM: buitengewoonlijke ophoping van vocht in het interstitieel weefsel, in de tussencelruimtes, in de cellen.
- FIBROLYMFOEDEEM: opgezwollen "zuilvormig" ledemaat met harde onderhuid en trofische storingen (sclerotisch-verharde elefantiase en lymfestatische verrucosis).
- FIBROMATOSE: Groepering van talrijke letsels van het bindweefsel, bestaande uit een proliferatie van fibroblasten (d.w.z van de cellen van het bindweefsel) die op elke leeftijd en overal in het lichaam kunnen optreden.
- DYNAMISCHE INSUFFICIËNTIE (of hoog volume insufficiëntie): Het lymfesysteem is normaal, maar het volume van de proteïneconcentratie is hoger dan de transportcapaciteit.
- MECHANISCHE INSUFFICIËNTIE (of laag volume insufficiëntie): is te wijten aan een primaire of secundaire beschadiging bij een normaal proteïneconcentratie.
- HYPERPLASIE: progressief biologisch proces dat leidt tot vergroting van een orgaan of weefsel door toename van het aantal cellen waaruit deze bestaat.
- HYPERTROFIE: toename van het volume van de cellen waaruit een weefsel of orgaan bestaat. Hierbij verandert niet het aantal cellen van het betreffende weefsel of orgaan, maar worden de cellen groter.
- CHRONISCHE HYPODERMITIS (of dermo-hypodermitis bij stasis ): deze termijn omvat alle huidletsels (bruine dermatatis, hypodermitis, spatadereczeem) die te wijken zijn aan de veneuze stase die onderhuidse ontsteking veroorzaakt.
- LYMFE: doorzichtig vocht dat bestaat uit water, proteïne, zouten, glucose van de verschillende weefsel naar de bloedstroming.
- LYMFEKLIEREN: kleine, over het lichaam verdeelde organen, die cellen bevatten die infecties moeten tegengaan. De lymfe komt de lymfeklieren via de lymfevaten binnen, waar deze een chemische veranderingen ondergaat en terugvloeit in het lymfatische stelsel.
- LIPOEDEEM: chronische erfelijke storing van de verdeling van het vet in de zone van de dijen, de benen en het bekken.
- ELEFANTIASE: overmatige verdikking van de huid waardoor deze een verschrompeld aanzicht heeft met grove plooien, vergelijkbaar met de huid van een olifant.
- SCLEROTISCH-VERHARDE ELEFANTIASE: ontstekingsproces in alle lagen van de (hypertrofische) verharde huid met hyperplastische interstitiële fibrose.
- LYMFEVATEN: Dit zijn zeer fijne vaten waardoor lymfe vloeit. De druk van de omliggende organen bevordert de stroming van de lymfe.
- LYMFOSTATISCHE VERRUCOSIS: hyperplasie van de huid veroorzaakt door de toename van de druk op de huid van het interstitiële vocht.
